Festiwal Fotografii Otworkowej 2025. W festiwalu biorą udział twórcy z Polski jak i zza granicy, a ich prace eksponowane są w galeriach, domach kultury, bibliotekach i czytelniach na terenie całego Górnego Śląska.
W tegorocznej edycji Festiwalu, w naszej "Galerii na piętrze" przy ul. Strażackiej 2 mamy przyjemność eksponować prace dwóch artystów: Jormy Onkinena z Finlandii oraz Pawła Janczaruka z Zielonej Góry z cyklem "Folk po Lubusku".
Prace będzie można oglądać od 24 października do końca listopada.
Kilka słów o fotografii otworkowej:
Fotografia otworkowa to jedna z najstarszych technik obrazowania – bliska istocie samego aktu patrzenia. Jej historia sięga czasów starożytnych, kiedy filozofowie tacy jak Arystoteles czy chiński uczony Mo-Ti opisywali zjawisko światła wpadającego przez mały otwór do ciemnego pomieszczenia, tworzącego odwrócony obraz rzeczywistości.
W XIX wieku, wraz z narodzinami fotografii, camera obscura przekształciła się w prosty aparat otworkowy: światłoszczelną skrzynkę z niewielkim otworem zamiast obiektywu. Dzięki tej konstrukcji możliwe stało się rejestrowanie obrazu na materiale światłoczułym – bez soczewek, elektroniki i automatyki. Obrazy powstające w ten sposób cechują się charakterystycznym rozmyciem, miękką plastyką i atmosferyczną niedoskonałością. To medium, które wymaga cierpliwości, skupienia i świadomego operowania czasem oraz światłem.
W czasach cyfrowej perfekcji fotografia otworkowa staje się narzędziem kontemplacji i artystycznego eksperymentu. Powrót do tej techniki to także powrót do źródeł – do emocji i intuicji twórczej.
Nasi artyści:
Jorma Onkinen - Finlandia
Jest 67-letnim fotografem otworkowym z Finlandii. Najczęściej wykonuje zdjęcia z podwójną ekspozycją. Lubi łączyć struktury stworzone przez człowieka z naturą. Fotografuje w technice otworkowej i solarigrafii od 5 lat. Jego zdjęcia były robione w 9 krajach, a w tym roku w 3 kolejnych.
Paweł Janczaruk – Zielona Góra
Artysta Fotoklubu RP, przedstawiciel Towarzystwa 3 Art. Dyplom I i II stopnia ISW Uniwersytetu Zielonogórskiego otrzymał w pracowni malarstwa dr hab. Magdaleny Gryski, prof. UZ. Organizator i kurator MiniFestiwalu – Balet i Sztuka, Warsztatów Fotowidzenia, prowadzący: Akademię Wychowania Fotograficznego i Pracownię Edukacji Fotograficznej ZUTW. Autor 55 wystaw indywidualnych. Uczestnik 612 wystaw zbiorowych, gdzie otrzymał 75 nagród. Odznaczony: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Honorową Odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, Srebrnym Medalem „Zasłużony dla Fotografii Polskiej”, Brązową Odznaką PFSF i Złotą Odznaką LTK.
Wystawa „Folk po Lubusku” to odrębna część projektu „Rok na Ludowo”, realizowanego przez grupę Akademii Wychowania Fotograficznego, której autor jest kuratorem. To wyjątkowy zapis spotkania tradycji z jedną z najbardziej szlachetnych technik fotograficznych.
Głównym tematem cyklu są tancerze Lubuskiego Zespołu Pieśni i Tańca, którego dziedzictwo od ponad sześćdziesięciu lat stanowi ważny filar lokalnej tożsamości kulturowej. Zespół przez dekady współtworzyli choreografowie, instruktorzy, muzycy oraz setki tancerzy i śpiewaków – ludzie w różnym wieku i z różnych środowisk. W barwnych, ludowych strojach prezentują tańce z wielu regionów Polski – od lubuskiego i dolnośląskiego, przez Kurpie i żywiecczyznę, aż po Kujawy.
To właśnie to żywe dziedzictwo stało się punktem wyjścia dla Pawła Janczaruka, który postanowił sportretować tancerzy LZPiT za pomocą fotografii otworkowej – techniki, która rejestruje świat nieostry, a jednocześnie pełen światła i emocji. Zdjęcia powstały podczas ośmiu plenerowych sesji – w parku Regionalnego Centrum Animacji Kultury oraz na Winnym Wzgórzu w Zielonej Górze. Dzięki cyfrowemu otworkowemu aparatowi udało się uchwycić nie tylko kolory, ale przede wszystkim atmosferę, ulotność chwili i ducha tradycji.
W rękach autora fotografia otworkowa staje się narzędziem dialogu: między przeszłością a teraźniejszością, między sztuką a dokumentem, między tancerzami a okiem doświadczonego artysty. Obrazy te nie zatrzymują czasu, lecz pozwalają go poczuć.
„Folk po Lubusku” to opowieść o folklorze, który wciąż żyje – pulsuje, inspiruje i porusza, także w tak nieoczywistej formie jak obraz otworkowy. To również zaproszenie do refleksji nad czasem, pamięcią i pięknem niedoskonałości. Fotografie zrealizowane przez Pawła Janczaruka udowadniają, że prawda o kulturze może wybrzmiewać równie silnie w fotografii otworkowej, jak i w tanecznym kroku.
